Phàm là người sanh trong cõi Dục này, trừ các bực đã hoàn toàn giác ngộ, thì không một ai tránh khỏi lỗi lầm, bởi ba nghiệp gây nên. Các tội lỗi dã từ ba nghiệp phát sanh, nên người muốn dứt trừ hết tội lỗi, tất nhiên phải đem ba nghiệp ấy để sám hối, thì tội lỗi mới được thanh tịnh. Đức Phật dạy: “Nếu không có phương pháp sám hối thì, tất cả các Phật tử không một ai mà được giải thoát”. Cũng như, nếu không nhờ bộ Lương Hoàng Sám này thì, bà Hy Thị là Hoàng hậu của vua Lương không làm sao thoát khỏi khổ nạn được. Vì thế nên bộ Lương Hoàng Sám này có một hiệu lực mạnh mẽ, làm cho người có tội lỗi được tiêu trừ, phước lành tăng trưởng.
Theo lời tựa trong chính văn thì bộ Lương Hoàng Sám này do Hòa thượng Chí Công biên tập từ đời Vua Lương Võ Đế. Nguyên thời Vua Lương Võ Đế, có một bà Hoàng hậu được Vua yêu quý nhất tên là Hy Thị. Vì được Vua yêu quý nên lòng đố kỵ của bà ngày càng lên cao; Hy Thị ganh tị các cung phi, độc ác với mọi người và hủy báng Tam Bảo. Trong Triều ngoài Quận ai cũng biết Bà Hy Thị là một “quái phi”.
Sau bà nhuốm bệnh nặng, các lương y đều thúc thủ, bà phải từ trần. Một hôm vào lúc đêm khuya, đang ngồi trong cung tĩnh mịch, Vua Lương Võ Đế nghe tiếng người kêu van thảm thiết. Dưới ánh đèn mờ, Vua Lương Võ Đế lạnh cả người, muốn chạy trốn, nhưng không được. Vua bèn lên tiếng hỏi:
- Ngươi là ai mà đêm khuya thanh vắng nghiêm mật thế này lại vào đây được?
- Hoàng đế ơi! Thiếp đây chính là Hy Thị. Vì quá độc ác nên chết rồi thiếp phải đọa làm rắn mãn xà. Ngày đêm đau khổ, thân thể tanh hôi, vi vẩy đều bị sâu trùng rúc rỉa nhức nhối không thể chịu được. Nhớ lại tình cầm sắc xưa kia nên thiếp đến đây mong nhờ Hoàng đế tìm phương cứu thiếp.
Nghe xong, Vua Lương Võ Đế như thoát cơn ác mộng và lòng đau như dao cắt! Hôm sau khi lâm Triều, Vua kể lại chuyện ấy cho bá quan nghe để tìm phương cứu vớt Hy Thị. Trong số các quan có người đề nghị:
- Xin cung thỉnh Hòa thượng Chí Công lo việc này.
Vua lương Võ Đế chấp thuận. Hòa thượng Chí Công là một cao tăng đắc đạo đương thời. Thể theo lời thỉnh cầu của nhà Vua, ngài liền triệu tập các danh tăng soạn ra Sám Pháp này và lập Đàn tràng làm lễ sám hối cho Hoàng hậu Hy Thị.
Nhà Vua chí tâm, thân hành lễ bái. Vài hôm đầu, người ta nghe có mùi hương lạ thơm nức, ngào ngạt khắp cả đạo tràng. Lễ tụng đến quyển thứ năm, ngay tại chỗ, trên không trung, Vua Lương Võ Đế nghe có tiếng của Hy Thị. Bà hiện thân thiên nữ đẹp đẽ, nói tiếng ngưởi, tỏ lòng cám ơn Hòa thượng, Hoàng đế. Hy Thị cho biết bà đã thoát nạn và đã sinh lên Đao Lợi Thiên Cung nhờ công đức sám hối. Từ đó Sám Pháp này được truyền tụng khắp nơi, rất thịnh hành.
Toàn bộ kinh Lương Hoàng Sám là những lời sám nguyện giải trừ mọi điều tội lỗi. Cũng vì tụng kinh này rũ sạch được mọi tội lỗi nên nay thường tụng trong việc báo hiếu cha mẹ hoặc ngày giỗ chạp gia tiên.
Lập đàn bái sám hoặc ở chùa, tại Niệm Phật đường hay tại nhà Phật tử cũng được. Nhưng cần phải hết lòng thành kính và nghiêm trang thanh tịnh.
Trường hợp thuận tiện, quý vị có thể cung thỉnh chư Tăng, một hay nhiều vị làm lễ khai kinh hay hoàn kinh. Nếu không, người tại gia cứ thành tâm đọc tụng, như tụng các kinh khác, không ngại gì. Trước hết đọc phần “Nghi thức tụng Lương Hoàng Sám" bằng Hán văn dịch âm, rồi tụng tiếp nghi thức bằng Việt văn, nếu cần. Hết phần nghi thức thì tụng phần chánh văn. Cuối mỗi quyển thì tụng các bài hồi hướng và niệm Phật Di Đà cầu sinh Tịnh độ.
Hoặc mỗi thời tụng hết một quyển. Hoặc một quyển chia làm nhiều thời, tùy theo thời giờ của mỗi người, nhàn rỗi hay bận việc.
Việc ăn chay trường hay chay kỳ để tụng Lương Hoàng Sám, cũng tùy theo gia cảnh của mỗi người, không nên câu chấp. Điều quan trọng là phải quyết chí sám hối, chừa bỏ lỗi lầm, chứ không phải ở nơi điều chay mặn. Nhưng ai trai giới tinh thành, phóng sinh làm phước, càng nhiều càng quý, càng cố gắng càng hay, công đức sám hối càng sâu dày hơn nữa.
Những người già yếu bệnh hoạn không thể lạy được thì ngồi mà vái, lắng tai nghe cho rõ lời lẽ và suy nghĩ cho kỹ ý nghĩa, của sám văn cách thành tâm là quý hơn hết.
Có nhiều điểm rất đáng để ý khuyến khích, vì nhận thấy nhiều nơi như ở khuôn Phật giáo An Lạc, ở chùa Châu Lâm, Huế, hoặc ở khuôn Phật giáo Linh Thứu, Nha Trang, các Phật tử cử ra những vị có âm thanh trông trẻo, đọc tụng rõ ràng, khiến người nghe dễ hiểu, dễ phát tâm. Những người này thay nhau tụng còn các người khác ngồi nghe. Nhưng không phải tụng với âm điệu tụng kinh mà nên nhớ đây là cách xưng tội, trước Phật đài, thường thiết cầu Tam bảo cứu hộ. Những đoạn kể lể tội trạng phải đọc cho rõ ràng, chí thành chí khẩn mà cầu xin sám hối. Những đoạn giảng về lý lẽ, về nhân quả cần phải đọc thong thả, phân câu rành mạch, để cho người nghe dễ nhận nhờ giọng đọc hùng mà đầy thiền vị theo tiếng mõ điểm thưa thưa từng câu một. Thỉnh thoảng điểm một tiếng chuông. Cũng có thể không đánh mõ, chỉ điểm chuông thưa thưa để cho người nghe theo dõi ý nghĩa, suy nghĩ tội tình, trong khung cảnh uy linh nhiệm mầu, khói hương nghi ngút. Những vọng niệm không thể xen vào quấy rối tâm thành của Phật tử. Tiếng chuông cảnh tỉnh đánh tan những gì hắc ám trong lòng, làm cho mọi người đều có một tinh thần siêu thoát.
Đọc tụng như thế, tuy tu hành tập thể, mà không có gì làm roan trí. Người không biết chữ cũng nhận thức được lý nghĩa, tự thấy tội lỗi của mình, rồi phát tâm Bồ đề sám hối thế cho người khác trong lục đạo. Trong lúc này, nếu có ống loa phát thanh treo cao và vang dội xa xa, thì những kẻ độc ác phải giật mình mà chừa bỏ những hành vi phi pháp của họ.
Đọc tụng cách này thì khác hẳn lối tụng kinh. Tụng kinh thì mỗi người một quyển, và ai cũng lớn tiếng đọc theo tiếng mõ của người hướng dẫn. Trái lại, tụng Lương Hoàng Sám, không khác gì chư Tăng tụng Luật trong giờ Bố tát. Một vị ngồi trên cao lớn tiếng đọc tụng, các vị khác im lặng ngồi dưới để nghe. Nếu người nào muốn tụng lớn tiếng theo mõ tùy nguy mình, sau khi đạo tràng hoàn tất, hãy tự tụng một mình cũng được, càng quý lắm. Hoặc tất cả mọi người đều tụng lớn tiếng theo nhịp mõ cũng được.
Mời quý Phật tử cùng nghe HT.Thích Trí Tịnh tụng kinh Lương Hoàng Sám:
Thanh Tâm (Tổng hợp)