Làn da cho thấy điều gì?
Là cơ quan lớn nhất của cơ thể, da chính là cửa sổ để nhìn vào sức khỏe của bạn. Tất cả các hệ thống cơ quan của chúng ta đều có liên quan với nhau. Những gì đang diễn ra trong các cơ quan nội tạng cũng sẽ ảnh hưởng đến da và ngược lại. Vấn đề là, các bác sĩ không cần những trang thiết bị đặc biệt để nhìn thấy làn da, vì vậy làn da rất có thể nói lên những gì đang xảy ra bên trong cơ thể, với sức khỏe của bạn. Dưới đây là những vấn đề về da mà bạn nên chú ý:
1. Có rất nhiều "cục da thừa" mọc trên da
Một vài "cục da thừa" kiểu này mọc lên đây đó là bình thường, nhưng nếu có nhiều "cục da thừa" mọc lên thì đó có thể là dấu hiệu của bệnh đái tháo đường týp 2. Chúng bị thúc đẩy bởi yếu tố tăng trưởng dạng insulin 1, một loại protein liên quan đến đái tháo đường kích thích sự phát triển quá mức của da. Các dấu hiệu khác của đái tháo đường týp 2 bao gồm khát nước nhiều, vết thương chậm liền và đói nhiều.
2. Mụn mọc "như điên"
Mụn trứng cá ở người lớn rất phổ biến, nhưng khi nó phát triển khá mới, hãy chú ý. Thay đổi da như mụn trứng cá có thể là một dấu hiệu của hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), sự mất cân bằng nội tiết ảnh hưởng đến 10 triệu phụ nữ trên toàn thế giới. Khi cơ thể người phụ nữ tạo ra quá nhiều các hoóc-môn nam gọi là androgen, thì nó thường đi kèm với tăng mụn trứng cá. Bác sĩ có thể nghi ngờ PCOS nếu bạn bị mụn trứng cá kèm theo kinh nguyệt không đều hoặc mụn bùng phát ngay trước kỳ kinh. Ngay cả khi PCOS không phải là thủ phạm, thì mụn trứng cá vẫn có thể là dấu hiệu của những vấn đề khác của cơ thể.
3. Phát ban "lạ"
Một thứ gì đó "lành tính" như bột giặt mới hoặc khuy kim loại trên quần có thể là thủ phạm của vết phát ban mới, nhưng vết đốt của ve cũng vậy. Có năm loại bệnh ve khác nhau gây phát ban trên da, từ bệnh Lyme và STARI (bệnh phát ban do ve phía nam) đến các đốm nhỏ màu hồng rải rác ở cổ tay, cẳng tay và mắt cá chân có liên quan đến bệnh sốt phát ban Rocky Mountain. Hãy cảnh giác với những thay đổi về da này nếu bạn đã đi cắm trại, đi bộ đường dài hoặc ở lâu ngoài trời ở những khu vực được biết la có ve.
4. Lại phát ban "lạ"
Bắt đầu dùng một loại thuốc mới luôn đi kèm với nguy cơ phản ứng. Một vấn đề nghiêm trọng: tình trạng dị ứng có tên là "phản ứng thuốc với tăng bạch cầu ái toan và các triệu chứng toàn thân", hay Hội chứng DRESS, một tình trạng có khả năng đe dọa tính mạng đặc trưng bởi viêm gan, tim và phổi. Thậm chí còn dễ nhầm lẫn hơn: Phát ban có thể xuất hiện hai đến tám tuần sau khi bắt đầu dùng thuốc. Hãy cảnh giác nếu bạn bị phát ban kèm theo sốt hoặc sưng hạch.
5. Ngứa dữ dội
Nếu bạn có da khô, đặc biệt là trong những tháng mùa đông, bạn có thể đã gặp cảm giác ngứa này. Nhưng khi một loại kem dưỡng ẩm tốt không làm nó dịu đi, thì nguyên nhân có thể là thứ gì đó nghiêm trọng hơn khô da. Thủ phạm gây ngứa có thể là một số bệnh ung thư như bệnh bạch cầu và ung thư hạch, cũng như bệnh gan và suy thận. Nếu ngứa khắp người, nghiêm trọng, không rõ từ đâu hoặc tệ đến mức bạn mất ngủ vì khó chịu, hãy nói chuyện với bác sĩ. Ngứa kèm theo đổ mồ hôi ban đêm, sốt và sụt cân không giải thích được là những triệu chứng đáng báo động khác.
6. Có nốt tàn nhang mới trên mặt
U hắc tố giai đoạn sớm có thể biểu hiện như một nốt tàn nhang mới trong những tuần hoặc tháng đầu tiên. Nhưng nếu nó là một dạng ung thư da ác tính, thì nốt đó sẽ chỉ giống tàn nhang trong một thời gian không lâu, nó sẽ tiếp tục phát triển. Đó chính là chữ E (evolving – tiến triển) trong các chữ viết tắt ABCDE của ung thư da, chỉ ra một nốt ruồi thay đổi các đặc điểm như kích thước, hình dạng và màu sắc. Nốt ruồi đáng ngờ cần được bác sĩ da liễu kiểm tra.
7. Có những nốt sưng đỏ đau dưới da
Mặc dù ruột và da có vẻ không liên quan với nhau, nhưng thực ra là có. Các tình trạng viêm như bệnh ruột kích thích (IBD) có thể biểu hiển trên da. Các nốt đỏ đau đớn có thể xuất hiện trên chân; Cũng sẽ cảm thấy chúng ở sâu dưới bề mặt. Tình trạng này được gọi là sẩn đỏ và có thể biểu hiện trong các đợt bùng phát triệu chứng, như tiêu chảy kéo dài hoặc phân có máu. Máu trong phân của bạn nghe có vẻ đáng sợ, nhưng nó lại là một trong những triệu chứng sức khỏe có thể là vô hại.
8. Da đỏ và ướt đẫm mồ hôi.
Trừ khi bạn đang thư giãn trong phòng tắm hơi hoặc thời tiết nóng, đây có thể là dấu hiệu của tuyến giáp hoạt động quá mức. Ở những người bị cường giáp, trao đổi chất sẽ tăng lên. Điều này có thể đồng nghĩa với nóng và bốc hỏa (đặc biệt là khi không có ai khác trong phòng bị như vậy). Bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng khác có thể báo hiệu rối loạn chức năng tuyến giáp, như giảm cân hoặc khó ngủ.
9. Đỏ và sưng ở cẳng chân
Khi ai đó bị suy tim sung huyết, trái tim yếu ớt của họ phải vật lộn để giữ cho máu lưu thông chống lại lực hấp dẫn. Kết quả là, máu có thể ứ lại ở cẳng chân. Nhìn thấy những vết hằn sâu sau khi cởi tất là một dấu hiệu khác. Suy tim sung huyết dễ ảnh hưởng đến người cao tuổi; nếu bạn còn trẻ và bị hằn ở chân sau khi đi tất, thì nguyên nhân có thể do tất quá chật. (Nghe có vẻ buồn cười, nhưng đó là sự thật!)
10. Có những nốt sưng màu vàng dưới da
Khi nhìn thấy trên khớp, bàn tay, bàn chân và mông, những nốt sưng màu vàng có thể tích tụ mỡ dưới da. Được gọi là u vàng, những nốt sưng này là dấu hiệu cho thấy cholesterol hoặc mỡ trong máu bạn quá cao; chúng cũng có thể chỉ ra bệnh đái tháo đường, viêm tụy và thậm chí một số bệnh ung thư.
* Trước hết hãy nghĩ đến những điều hiển nhiên
Mặc dù những biểu hiện ở da có thể là dấu hiệu của một căn bệnh nghiêm trọng hơn, nhưng khi bị khô da hoặc ngứa, đừng vội hình dung ngay một viễn cảnh đen tối. Nếu bị ngứa, đầu tiên hãy thử một loại kem dưỡng ẩm. Nếu bị nổi mề đay, hãy dùng thuốc kháng histamine hoặc thử dùng kem hydrocortison. Sau đó, nếu vấn đề không được giải quyết nhanh chóng, có lẽ đã đến lúc gặp bác sĩ.
* Khi nào chắc chắn nên đi khám bác sĩ?
Không phải mọi thay đổi ở da đều đáng báo động. Nhưng nếu bạn bị phát ban mới không hết sau một hoặc hai tuần hoặc kèm theo đau, sốt, mưng mủ, hoặc ớn lạnh, hoặc chúng trùng với các triệu chứng khác được đề cập ở trên, hãy đến gặp bác sĩ.