TỰ HÀO PHẬT GIÁO VIỆT NAM: SƠ TỔ CỦA THIỀN TÔNG VIỆT NAM?
Thiền sư Thích Nhất Hạnh có những nghiên cứu riêng chỉ ra rằng, Việt Nam có vị Thiền sư Tăng Hội, lớn hơn cả Thiền sư Bồ Đề Đạt Ma - người mà chúng ta thờ là sơ tổ Phật giáo- tới 300 tuổi.
Nội dung này nằm trong bài giảng của Thiền sư Thích Nhất Hạnh tại Viện Nghiên Cứu Tôn Giáo- Hà Nội, ngày 18/01/2015.
Chúng ta biết rằng vào thượng bản thế kỉ thứ 3 tại Giao Châu có Thiền sư Tăng Hội, cha là người Khương Cư, mẹ là người Việt Nam, ngài xuất gia năm 10 tuổi, trở thành Cao tăng, mở đạo tràng tu tập ở Luy Lâu, Bắc Ninh. Thiết lập một trung tâm dịch thuật và sáng tác ở đó, ngài tịch vào tháng 9 năm 280.
Thiền sư Tăng Hội đã sử dụng những kinh bản nguyên thủy như KINH QUÁN NIỆM HƠI THỞ, KINH TỨ NIỆM XỨ để thực tập Thiền. Trong khi đó, Thiền sư sử dụng con mắt Đại Thừa để thực tập.
Vào khoảng giữa thế kỉ thứ 3, Thiền sư Tăng Hội mà chúng ta đang công nhận là vị sư Tổ của Thiền Tông Việt Nam đã rời đất nước chúng ta sang nước Ngô để truyền đạo.
CAO TĂNG TRUYỆN nói rất rõ ràng là khi thầy Tăng Hội đi sang nước Ngô thì bên đó chưa có tăng sĩ Phật giáo. Chính Thiền sư Tăng Hội đã tổ chức đàn truyền giới đầu tiên cho những người Ngô trở thành những vị xuất gia đầu tiên. Ngôi chùa mà thầy Tăng Hội thành lập có tên chùa Kiến Sơ - ngôi chùa đầu tiên.
Thiền sư Việt Nam là Thiền sư Tăng Hội lớn hơn Thiền sư Bồ Đề Đạt Ma - sơ tổ Thiền tông Trung Hoa tới 300 năm.
Như vậy trong các chùa của chúng ta, theo nguyên tắc thì phải thờ Thiền sư Tăng Hội làm Thiền Tổ Việt Nam , chứ không phải Thiền sư Bồ Đề Lạt Ma.
Nếu quý vị là nhà học giả, nhà văn hay họa sĩ thì phải vẽ ra hình ảnh của Tổ sư Thiền đầu tiên của chúng ta là Thiền sư Tăng Hội.
Thiền sư Tăng Hội rất uyên bác về Lão giáo, Khổng giáo và Phật học cho nên đã thuyết phục được vua Ngô Tôn Quyền yểm trợ xây ngôi chùa đầu tiên tại nước Ngô.
Sau đó thì Tôn Hạo tiếp nối Tôn Quyền , nghe lời một số cộng sự làm khó dễ, nhưng cuối cùng đã được thầy Tăng Hội thuyết phục và vua đã thọ Tam Quy Ngũ Giới với thầy.
Chúng ta thấy khả năng hóa độ của thầy Tăng Hội rất lớn. Thầy không chỉ là Tổ sư Phật giáo Thiền Việt Nam mà phải được coi như Tổ sư Phật giáo đầu tiên ở tại Trung Quốc .
(Thiền sư Thích Nhất Hạnh)