Thắc mắc về việc ăn chay trường

HỎI: Tôi là một Phật tử trẻ phát nguyện ăn chay trường được hơn ba năm. Trong thời gian ăn chay tôi thấy rất khỏe mạnh. Có một vấn đề mà tôi vẫn băn khoăn đó là khi bắt đầu đi làm thì phải tham dự các đám giỗ, cưới hỏi, liên hoan mà hầu hết là tiệc mặn. Mặc dù đã rất cố gắng tham dự để mọi người cùng vui nhưng tôi chỉ ăn ít rau trái và thấy có chút bị chạnh lòng khi mọi người nhìn mình với vẻ hơi e ngại. Cũng vì thế nên tôi rất ngại đến những tiệc này, nhưng đó là quan hệ xã hội không thể tránh mãi. 

Tôi cũng suy nghĩ nhiều đến việc sau khi lập gia đình phải làm những công việc nội trợ của người vợ, người mẹ thì nên làm sao, khi mà tôi thực sự muốn duy trì việc ăn chay trường? Gần đây tôi bị nhiều áp lực từ vấn đề này. Tôi rất lúng túng và mong nhận được lời khuyên từ quý Báo. 

( NGUYÊN HƯƠNG,
nguyenhuongmrk93@gmail.com)

ĐÁP: Bạn Nguyên Hương thân mến!

Trước hết, chưa nói đến việc ăn chay vì tôn giáo, chỉ bàn về vấn đề sức khỏe. Trong cơ thể bạn có xu hướng thích ăn chay, và khi ăn chay thì bạn cảm thấy rất khỏe mạnh, đó là bằng chứng đồng thời cũng là lựa chọn đúng đắn nhất với bạn. Hiện nay trên thế giới, số lượng người lựa chọn phương pháp ăn chay vì sức khỏe khá nhiều. Họ ăn chay một cách tự nhiên, vì đó chỉ là một xu hướng ẩm thực thích hợp với cơ thể của họ. Và điều đó hầu như không gây ra một sự khác thường, lập dị nào trong mắt người khác hoặc mặc cảm, tự ti nào trong chính bản thân của họ.

Kế đến, bạn là Phật tử, việc ăn chay của bạn, ngoài vấn đề sức khỏe còn mang ý nghĩa cao cả là phương tiện để thực hành lòng từ bi.Bạn cần lưu ý đến hai chữ “phương tiện” vì một số người tuy ăn chay mà có rất ít lòng từ. Bởi lòng từ do tu tập về tâm từ (thiền rải tâm từ…) mà có. Nên ăn chay cũng là cách tu tập nhưng nếu chỉ ăn chay đơn thuần (mà không luyện tâm) thì đó là một trong những liệu pháp dưỡng sinh mà thôi.

Đạo Phật khuyến khích thực hành ăn chay để trợ duyên cho việc tu tập, phát triển tâm từ. Người Phật tử nên ăn chay ít nhất là hai ngày trong một tháng, nhiều hơn thì càng tốt. Bạn có duyên lành thích hợp với ăn chay trường quý hóa hơn. Hiện nay, khoa học về dinh dưỡng và ẩm thực khá phát triển. Các nhà khoa học hướng dẫn chúng ta nên ăn những gì phù hợp với cơ thể để thực sự khỏe mạnh hơn là ăn những gì mình thích hay số đông ưa thích. 

Do đó, không có gì phải “chạnh lòng khi mọi người nhìn mình với vẻ hơi e ngại”, vì ăn chay là quan điểm, là xu hướng ẩm thực của riêng bạn. Ngược lại, bạn nên tự hào vì đã sáng suốt lựa chọn cách ẩm thực phù hợp với sức khỏe và thể trạng của mình. Trong các mối quan hệ xã hội như lễ giỗ tiệc tùng, khi nhận lời mời hoặc khi tham dự bạn cứ bày tỏ thẳng thắn mình là người ăn chay. Nếu lúc dự tiệc, có thức ăn chay thì tốt, còn không thì thôi, “tham dự để mọi người cùng vui nhưng chỉ ăn ít rau trái” là tốt rồi. Lâu dần, mọi người đều biết bạn là người ăn chay, chắc chắn khi có bạn tham dự họ sẽ chuẩn bị vài món chay cho bạn. Bởi lẽ, việc làm một vài món chay thông dụng vốn rất dễ dàng đối với các nhà hàng, quán ăn, nhà riêng hiện nay.

Khi lập gia đình cũng vậy, nếu khéo thu xếp thì việc ăn chay trường cũng khá dễ dàng. Bạn cần biết rằng, người ăn chay mà cơ thể “thấy rất khỏe mạnh” thì việc làm “người vợ, người mẹ” cũng bình thường như bao người khác, không có gì trở ngại cả. Chỉ khi mang thai, bạn cần nhờ sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng để bổ sung một số chất cần thiết cho em bé phát triển tốt. Trong bối cảnh ẩm thực hiện nay, các gia đình có hiểu biết về dinh dưỡng đều thiết lập thực đơn chú trọng đến việc ăn nhiều rau củ quả, hạn chế bớt thịt cá, giảm thiểu dầu mỡ, đường, muối, v.v... sẽ rất tốt cho sức khỏe.

Người ăn chay trường vẫn làm việc nội trợ, nấu nướng cho gia đình bình thường. Không hề có “tội lỗi” khi người ăn chay phải mua sắm và nấu mặn. Khi ăn cũng vậy, bạn hãy nghĩ ăn chay như là cách “ăn kiêng” nên vẫn ăn chung mâm cùng chồng con như các gia đình khác. Điều quan trọng là bạn hãy loại ngay các suy nghĩ không mấy bao dung (nếu không nói là thiên lệch) về ăn chay như: “Chỉ có ăn chay mới thanh tịnh, cao quý. Ăn chay mà nấu mặn sợ mang tội. Ăn chay là tu nên cần cách ly ăn mặn…”, nghĩ như vậy rất dễ tạo ra các áp lực. Bạn nên ăn chay một cách tự nhiên, dung dị, hòa đồng. Xem việc ăn chay nhằm hỗ trợ cho việc chuyển hóa tâm. Cốt lõi của tu tập là chuyển hóa tâm chứ không phải là ăn gì!

Chúc bạn tinh tấn!

TỔ TƯ VẤN
(tuvangiacngo@yahoo.com)